Ενότητα 4: Ατζέντα 2030 και Κοινωνική Ένταξη

Στόχοι & Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθησιακοί στόχοι αυτής της ενότητας είναι να εξοικειωθούν οι συμμετέχοντες με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ), να διερευνήσουν τη σύνδεσή τους με την κοινωνική ένταξη και να εξετάσουν τις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις τους. Με την κατανόηση αυτών των συνιστωσών, οι αναγνώστες θα είναι σε θέση να συνδέσουν το έργο τους με την κοινωνική ένταξη και να εφαρμόσουν την προτεινόμενη μεθοδολογία για την αξιολόγηση των δικών τους έργων και οργανισμών.

Στο τέλος αυτής της ενότητας, κάθε συμμετέχων θα είναι σε θέση:

α) Να προσδιορίζει τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ),

β) Να κατανοεί τη σύνδεση μεταξύ των ΣΒΑ και των κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών πτυχών της ένταξης,

γ) Να ευθυγραμμίζει τους στόχους του έργου του με τους ΣΒΑ και να χρησιμοποιεί δείκτες για να παρακολουθεί και να αξιολογεί τον αντίκτυπό του όσον αφορά τους επιλεγμένους ΣΒΑ.

‍

Εισαγωγή

Η κατανόηση της κοινωνικής ένταξης στο πλαίσιο της Ατζέντας 2030 δεν είναι απλώς μια ακαδημαϊκή επιδίωξη, αλλά μια κρίσιμη ανάγκη για τη δημιουργία ενός βιώσιμου και δίκαιου μέλλοντος. Η Ατζέντα 2030, με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ), χρησιμεύει ως παγκόσμιος οδικός χάρτης για την αντιμετώπιση πιεστικών ζητημάτων, με την κοινωνική ένταξη στον πυρήνα της. Η εξέταση της δυναμικής της κοινωνικής ένταξης επιτρέπει στα άτομα, τις κοινότητες και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να αντιληφθούν την πολύπλευρη φύση της, που εκτείνεται πέρα από τις οικονομικές παραμέτρους. Η διερεύνηση αυτή αποκαλύπτει τις περίπλοκες σχέσεις μεταξύ της φτώχειας, της ανισότητας και του αποκλεισμού, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για συνολική πρόοδο που δεν αφήνει κανέναν πίσω. Κατά την επιδίωξη της Ατζέντας 2030, η κατανόηση της κοινωνικής ένταξης γίνεται καταλύτης για μετασχηματιστικές αλλαγές, οδηγώντας σε δράσεις που προωθούν την ποικιλομορφία, ενδυναμώνουν τους περιθωριοποιημένους πληθυσμούς και δημιουργούν κοινωνίες που δίνουν προτεραιότητα στην ευημερία και τις ευκαιρίες όλων των ατόμων. Η ενσωμάτωση της κοινωνικής ένταξης στο πλαίσιο της Ατζέντας 2030 είναι επιτακτική ανάγκη για τη διαμόρφωση ενός κόσμου χωρίς αποκλεισμούς και πιο βιώσιμου για τις μελλοντικές γενιές.

Αυτή η ενότητα προσφέρει μια επισκόπηση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεών τους, των μεθόδων αξιολόγησης και των παραδειγμάτων εργαλείων αξιολόγησης της βιωσιμότητας της γειτονιάς. Οι πληροφορίες αυτές, μαζί με τις μεθόδους και τα παραδείγματα, προορίζονται για χρήση από ενήλικες που εργάζονται σε κοινωνικοοικονομικά μειονεκτούσες γειτονιές. Το θέμα 2 αυτής της ενότητας διερευνά τη σχέση μεταξύ της κοινωνικής ένταξης και των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης, καθώς και άλλες διαστάσεις του θέματος.

‍

Επισκόπηση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (ΣΒΑ)

Η Ατζέντα 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη εγκρίθηκε στη Σύνοδο Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη από τις 25 έως τις 27 Σεπτεμβρίου 2015. Αποτελεί μια ολοκληρωμένη και καθολική ατζέντα πολιτικής, η οποία περιλαμβάνει 17 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) που συνοδεύονται από 169 συναφείς στόχους, οι οποίοι είναι αλληλένδετοι και αδιαίρετοι. Ο όρος «ολοκληρωμένος» δηλώνει ότι οι εν λόγω 17 ΣΒΑ αναγνωρίζουν την αλληλεπίδραση μεταξύ διαφορετικών τομέων δράσης, αναγνωρίζοντας ότι η πρόοδος σε έναν τομέα επηρεάζει τα αποτελέσματα σε άλλους και υπογραμμίζει την ανάγκη η ανάπτυξη να επιτύχει ισορροπία μεταξύ κοινωνικής, οικονομικής και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας. 

Με βάση τα επιτεύγματα των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας (ΑΣΧ), η Ατζέντα 2030 στοχεύει να κατευθύνει τα κράτη μέλη προς μια μετασχηματιστική προσέγγιση με στόχο την επίτευξη μιας χωρίς αποκλεισμούς, ανθρωποκεντρικής και βιώσιμης ανάπτυξης, διασφαλίζοντας ότι κανείς δεν θα μείνει πίσω.

‍

Σχετικά με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης:

1. Μηδενική φτώχεια 

Αυτός ο στόχος βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση των αναγκών των πιο ευάλωτων πληθυσμών, στην ενίσχυση της πρόσβασης σε βασικούς πόρους και υπηρεσίες και στην παροχή βοήθειας σε κοινότητες που πλήττονται από συγκρούσεις και καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που σχετίζονται με το κλίμα. Οι στόχοι του περιλαμβάνουν: α) Μείωση τουλάχιστον κατά το ήμισυ του ποσοστού των ατόμων (ανδρών, γυναικών και παιδιών όλων των ηλικιών) που ζουν σε συνθήκες φτώχειας σε όλες τις διαστάσεις, όπως αυτές ορίζονται από τα εθνικά πρότυπα. β) Ενίσχυση της ανθεκτικότητας των φτωχών ατόμων και των ατόμων που βρίσκονται σε ευάλωτες συνθήκες, με ταυτόχρονο μετριασμό της ευαισθησίας τους σε ακραία φαινόμενα που προκαλούνται από το κλίμα και σε άλλα οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά σοκ και καταστροφές.

2. Μηδενική πείνα

Αυτός ο ΣΒΑ προσπαθεί να εξαλείψει όλες τις εκδηλώσεις πείνας και υποσιτισμού έως το 2030, εξασφαλίζοντας ότι όλα τα άτομα, ιδίως τα παιδιά, έχουν πρόσβαση σε επαρκή και θρεπτική διατροφή καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Η επίτευξη αυτού του στόχου συνεπάγεται την υποστήριξη βιώσιμων γεωργικών πρακτικών, την ενίσχυση της στήριξης των μικρών αγροτών και την προώθηση της ισότιμης πρόσβασης στη γη, την τεχνολογία και τις αγορές. Επιπλέον, απαιτείται διεθνής συνεργασία για τη διευκόλυνση των επενδύσεων σε υποδομές και τεχνολογία με στόχο την ενίσχυση της γεωργικής παραγωγικότητας.

3. Καλή υγεία και ευημερία

Έχει επιτευχθεί πρόοδος στην αντιμετώπιση των πρωτογενών αιτιών θνησιμότητας και ασθενειών, με αποτέλεσμα την αύξηση του προσδόκιμου ζωής, τη μείωση των ποσοστών βρεφικής και μητρικής θνησιμότητας, την αποτελεσματική προσπάθεια κατά του HIV και τη μείωση κατά 50% των θανάτων που σχετίζονται με την ελονοσία. Παρόλα αυτά, τα εμπόδια παραμένουν, περιλαμβάνοντας οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες, αστικοποίηση, περιβαλλοντικούς κινδύνους, μολυσματικές ασθένειες όπως ο HIV και την αύξηση των μη μεταδοτικών ασθενειών. Η καθολική υγειονομική κάλυψη διαδραματίζει καίριο ρόλο στην υλοποίηση του στόχου 3 για τη βιώσιμη ανάπτυξη, ο οποίος στοχεύει στην εξάλειψη της φτώχειας και τη μείωση των ανισοτήτων. Επιπλέον, ορισμένες παγκόσμιες ανησυχίες για την υγεία, όπως η μικροβιακή αντοχή, απαιτούν προσοχή, αν και δεν αντιμετωπίζονται ρητά στο πλαίσιο των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης.

4. Ποιοτική εκπαίδευση

Η φιλοδοξία να επιτευχθεί εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς και υψηλής ποιότητας για όλους αναδεικνύει το μετασχηματιστικό δυναμικό της εκπαίδευσης στη βιώσιμη ανάπτυξη. Ο στόχος αυτός αποσκοπεί να εγγυηθεί ότι έως το 2030, όλα τα αγόρια και τα κορίτσια θα ολοκληρώσουν με επιτυχία τη δωρεάν πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Επιπλέον, προσπαθεί να παράσχει δίκαιη πρόσβαση σε προσιτή επαγγελματική κατάρτιση, να εξαλείψει τις ανισότητες μεταξύ των φύλων και τις οικονομικές ανισότητες και να επιτύχει την καθολική πρόσβαση στην ανώτατη τριτοβάθμια εκπαίδευση.

5. Ισότητα των φύλων

Η εξασφάλιση ίσων δικαιωμάτων των γυναικών και την ιδιοκτησία, στις υπηρεσίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας, καθώς και στην πρόσβαση στην τεχνολογία και το διαδίκτυο, είναι ζωτικής σημασίας. Ενώ σήμερα υπάρχουν περισσότερες γυναίκες σε δημόσια αξιώματα από ποτέ άλλοτε, η προώθηση της ανάδειξης περισσότερων γυναικών ηγετών θα προωθήσει περαιτέρω τις προσπάθειες για την ισότητα των φύλων.

6. Καθαρό νερό και αποχέτευση

Ενώ η αποδοτικότητα της χρήσης του νερού έχει αυξηθεί κατά 9%, η επιμονή της υδατικής πίεσης και της λειψυδρίας σε διάφορες περιοχές παραμένει ανησυχητική. Από το 2020, 2,4 δισεκατομμύρια άτομα διέμεναν σε χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα λειψυδρίας. Οι προκλήσεις αυτές επιδεινώνονται από τις συγκρούσεις και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

7. Φτηνή και καθαρή ενέργεια

Η πρόοδος προς την επίτευξη των στόχων για τη βιώσιμη ενέργεια είναι σε εξέλιξη, αν και με ρυθμό που υπολείπεται του επείγοντος. Εάν οι τρέχουσες τάσεις διατηρηθούν, περίπου 660 εκατομμύρια άτομα θα παραμείνουν χωρίς πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια και σχεδόν 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι θα συνεχίσουν να βασίζονται σε ρυπογόνα καύσιμα και τεχνολογίες για το μαγείρεμα μέχρι το 2030. Για να εξασφαλίσουμε την καθολική πρόσβαση στην ενέργεια εντός αυτού του χρονικού πλαισίου, πρέπει να επιταχύνουμε τις προσπάθειες εξηλεκτρισμού, να ενισχύσουμε τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, να βελτιώσουμε την ενεργειακή απόδοση και να θεσπίσουμε υποστηρικτικές πολιτικές και ρυθμιστικά πλαίσια.

8. Αξιοπρεπείς εργασία και οικονομική ανάπτυξη

Διάφορες κρίσεις θέτουν σημαντικές απειλές για την παγκόσμια οικονομία. Οι προβλέψεις δείχνουν επιβράδυνση της αύξησης του παγκόσμιου πραγματικού κατά κεφαλήν ΑΕΠ για το 2023. Οι οικονομικές δυσχέρειες οδηγούν περισσότερα άτομα προς την άτυπη απασχόληση. Ενώ τα παγκόσμια ποσοστά ανεργίας έχουν μειωθεί αισθητά καθώς οι οικονομίες αρχίζουν να ανακάμπτουν, τα ποσοστά ανεργίας των νέων παραμένουν σημαντικά υψηλότερα σε σύγκριση με τους ενήλικες, γεγονός που υποδηλώνει συνεχιζόμενες προκλήσεις στην πρόσβαση των νέων ατόμων σε ευκαιρίες απασχόλησης.

9. Βιομηχανία, καινοτομία και υποδομές

Η ανάκαμψη της μεταποιητικής βιομηχανίας από την πανδημία COVID-19 εξακολουθεί να είναι άνιση και ατελής. Η παγκόσμια ανάπτυξη της μεταποίησης επιβραδύνθηκε σε 3,3% το 2022, από 7,4% το 2021. Η πρόοδος στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες (ΛΑΧ) υπολείπεται της επίτευξης του στόχου διπλασιασμού του μεριδίου της μεταποίησης στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) έως το 2030. Παρ' όλα αυτά, οι βιομηχανίες στους τομείς μέσης-υψηλής και υψηλής τεχνολογίας παρουσίασαν ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης.

10. Λιγότερες ανισότητες

Οι αποδοχές του κατώτερου 40% του πληθυσμού είχαν αυξηθεί με ρυθμό που ξεπερνούσε τον εθνικό μέσο όρο σε πολλές χώρες. Ωστόσο, αναδυόμενα αλλά ασαφή στοιχεία δείχνουν ότι η COVID-19 ενδέχεται να έχει διακόψει αυτή την ευνοϊκή τάση μείωσης της ανισότητας εντός των χωρών. Επιπλέον, η πανδημία οδήγησε στη σημαντικότερη αύξηση της ανισότητας μεταξύ των χωρών τα τελευταία τριάντα χρόνια.

11. Βιώσιμες πόλεις και κοινότητες

Για την επίτευξη αυτού του στόχου, οι προσπάθειες πρέπει να επικεντρωθούν στην υιοθέτηση πολιτικών και πρακτικών για την αστική ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς, ανθεκτική και βιώσιμη αστική ανάπτυξη που δίνουν προτεραιότητα στην καθολική πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες, οικονομικά προσιτή στέγαση, αποτελεσματικές μεταφορές και χώρους πρασίνου για όλους.

12. Υπεύθυνη κατανάλωση και παραγωγή

Στις χώρες υψηλού εισοδήματος, το κατά κεφαλήν υλικό αποτύπωμα είναι δεκαπλάσιο από εκείνο των χωρών χαμηλού εισοδήματος. Επιπλέον, ο κόσμος βρίσκεται σημαντικά πίσω από το χρονοδιάγραμμα στην προσπάθειά του να μειώσει τα κατά κεφαλήν απορρίμματα και απώλειες τροφίμων έως το 2030. Επιπλέον, οι παγκόσμιες κρίσεις έχουν οδηγήσει σε αναζωπύρωση των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων, οι οποίες σχεδόν διπλασιάζονται από το 2020 έως το 2021.

13. Δράση για το κλίμα

Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) υπογραμμίζει την κρίσιμη ανάγκη για βαθιά, ταχεία και διαρκή μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG) σε όλους τους τομείς, που θα αρχίσει αμέσως και θα συνεχιστεί καθ' όλη τη διάρκεια της τρέχουσας δεκαετίας. Προκειμένου να περιοριστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη στον 1,5°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, οι εκπομπές πρέπει ήδη να βρίσκονται σε πτωτική τροχιά και απαιτείται μείωση σχεδόν κατά το ήμισυ έως το 2030, σε μόλις επτά χρόνια από τώρα.

14. Ζωή στο νερό

Ενώ έχουν σημειωθεί κάποιες βελτιώσεις σε προσπάθειες όπως η επέκταση των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών και η καταπολέμηση της παράνομης αλιείας, η πρόοδος προς τον Στόχο 14, ο οποίος επικεντρώνεται στη διατήρηση των ωκεανών και της θαλάσσιας ζωής, δεν είναι επαρκώς ταχεία ή ολοκληρωμένη. Για την αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης, υπάρχει επείγουσα ανάγκη για ταχεία και συντονισμένη παγκόσμια δράση, όπως: αυξημένη χρηματοδότηση για την επιστήμη των ωκεανών, εντατικοποίηση των μέτρων διατήρησης, εφαρμογή λύσεων που βασίζονται στη φύση, αντιμετώπιση των αλληλένδετων επιπτώσεων των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και λήψη άμεσων μέτρων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, ώστε να διασφαλιστούν οι ωκεανοί και τα θαλάσσια οικοσυστήματα του κόσμου.

15. Ζωή στη στεριά

Ενώ έχουν σημειωθεί πρόοδοι στη βιώσιμη διαχείριση των δασών, στις προστατευόμενες περιοχές και στην υιοθέτηση των εθνικών αξιών βιοποικιλότητας και της λογιστικής του φυσικού κεφαλαίου, η πλειονότητα των βελτιώσεων ήταν μέτριες. Το πρόσφατα υιοθετηθέν Παγκόσμιο Πλαίσιο για τη Βιοποικιλότητα του Κουνμίνγκ-Μοντρεάλ αναζωογονεί τις προσπάθειες για τον Στόχο 15, ορίζοντας τέσσερις προσανατολισμένους στα αποτελέσματα στόχους που πρέπει να επιτευχθούν έως το 2050 και 23 στόχους που πρέπει να επιτευχθούν έως το 2030.

16. Ειρήνη, δικαιοσύνη και ισχυροί θεσμοί

Μέχρι την ολοκλήρωση του 2022, ο παγκόσμιος αριθμός των βίαια εκτοπισμένων ατόμων ανερχόταν σε 108,4 εκατομμύρια - μια αύξηση κατά 19 εκατομμύρια σε αντίθεση με το προηγούμενο έτος και δυόμισι φορές περισσότερο από τον αριθμό πριν από μια δεκαετία. Οι διαρθρωτικές αδικίες, οι ανισότητες και τα αναδυόμενα διλήμματα για τα ανθρώπινα δικαιώματα εμποδίζουν όλο και περισσότερο την υλοποίηση ειρηνικών και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνιών. Για την επίτευξη του στόχου 16 έως το 2030, είναι επιτακτική ανάγκη να καταβληθούν συντονισμένες προσπάθειες για την ανοικοδόμηση της εμπιστοσύνης και την ενίσχυση της θεσμικής ικανότητας ώστε να διασφαλιστεί η δικαιοσύνη για όλους και να διευκολυνθεί η ειρηνική μετάβαση προς τη βιώσιμη ανάπτυξη.

17. Συνεργασία για τους στόχους

Οι αναπτυσσόμενες χώρες αντιμετωπίζουν μια άνευ προηγουμένου αύξηση των επιπέδων εξωτερικού χρέους μετά την πανδημία COVID-19, η οποία επιδεινώνεται από παράγοντες όπως ο πληθωρισμός ρεκόρ, η αύξηση των επιτοκίων, οι αντικρουόμενες προτεραιότητες και η περιορισμένη δημοσιονομική ικανότητα. Αυτό αναδεικνύει την επιτακτική ανάγκη για ελάφρυνση του χρέους και οικονομική βοήθεια. Παρά το γεγονός ότι οι ροές επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας (ΕΑΒ) έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ, η αύξηση το 2022 αποδίδεται κυρίως στις δαπάνες για τους πρόσφυγες στα κράτη-χορηγούς και στη βοήθεια που κατευθύνεται προς την Ουκρανία.

Σύνδεση των ΣΒΑ με τις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις της ένταξης

Όπως καταδείχθηκε στο Θέμα 1, οι ΣΒΑ συνδέονται μεταξύ τους και συνδέονται με μία ή περισσότερες πτυχές της ένταξης. Για να γίνει κατανοητή η σύνδεση μεταξύ των ΣΒΑ και των κοινωνικών πτυχών της ένταξης, είναι απαραίτητο να οριστεί αρχικά η κοινωνική ένταξη. Η κοινωνική ένταξη συνεπάγεται την ενίσχυση των ευκαιριών για άτομα και ομάδες να συμμετέχουν στην κοινωνία. Η συμμετοχή στην κοινωνία πραγματοποιείται μέσω διαφόρων οδών, συμπεριλαμβανομένων των αγορών (π.χ. εργασία ή πίστωση), των υπηρεσιών (πρόσβαση στην υγεία ή την εκπαίδευση) και των χώρων (π.χ. πολιτικοί, φυσικοί).

Οι ΣΒΑ όπως η καταπολέμηση της φτώχειας, η μηδενική πείνα καθώς και η μείωση των ανισοτήτων συνδέονται τόσο με την κοινωνική όσο και με την οικονομική διάσταση της ένταξης.

Η ανισότητα και η φτώχεια είναι αποτελέσματα ή συνέπειες, ενώ ο κοινωνικός αποκλεισμός περιλαμβάνει τόσο τα αποτελέσματα όσο και τη συνεχιζόμενη διαδικασία. Ο κοινωνικός αποκλεισμός συχνά εκτείνεται πέρα από τη φτώχεια και, σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να μην έχει καμία συσχέτιση με τη φτώχεια. Επιπλέον, ενώ έννοιες όπως η φτώχεια και η ανισότητα συχνά αφορούν απτές ή υλικές συνθήκες, η κοινωνική ένταξη σχετίζεται κυρίως με άυλες πτυχές της ζωής ενός ατόμου. Για παράδειγμα, σκεφτείτε έναν υποθετικό ομοφυλόφιλο άνδρα που ζει σε μια εύπορη γειτονιά. Μπορεί να μην βιώνει φτώχεια ή να μην επηρεάζεται από την οικονομική ανισότητα, ωστόσο μπορεί να εξακολουθεί να βρίσκεται στο περιθώριο, αντιμετωπίζοντας κινδύνους που απειλούν τη ζωή του σε ορισμένες χώρες. Η ταυτότητα κάποιου μπορεί να χρησιμεύσει ως πρωταρχικός δείκτης του αποκλεισμού του.

Το ακόλουθο γράφημα απεικονίζει τη διασύνδεση της ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς και της βιώσιμης ανάπτυξης. Παρουσιάζει οπτικά τον τρόπο με τον οποίο οι οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις της ένταξης ενσωματώνονται στους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης.

‍

Source: Sustainable development goals and inclusive development, Open Access Paper Published 18 April 2016

Παρακολούθηση και αξιολόγηση των προόδων που σημειώνονται προς την επίτευξη των στόχων κοινωνικής ένταξης (δείκτες και στόχοι για τη μέτρηση της προόδου)

Ακολουθεί μια προτεινόμενη μέθοδος για την παρακολούθηση και αξιολόγηση της προόδου προς την επίτευξη των στόχων κοινωνικής ένταξης:

1. Καθορισμός σαφών στόχων

• Καθορίστε συγκεκριμένους στόχους κοινωνικής ένταξης που επιδιώκει να επιτύχει το έργο, όπως η ενίσχυση της πρόσβασης στην εκπαίδευση ή η βελτίωση των οικονομικών ευκαιριών για περιθωριοποιημένα άτομα.

2. Προσδιορίστε τους βασικούς δείκτες

• Επιλέξτε σχετικούς δείκτες που μετρούν άμεσα την πρόοδο προς την κοινωνική ένταξη, όπωςsome text
  • Εκπαιδευτική πρόσβασηsome text
    • Δείκτης: Ποσοστά εγγραφής περιθωριοποιημένων ομάδων σε εκπαιδευτικά προγράμματα.
    • Στόχος: Αύξηση των εγγραφών κατά Χ% εντός της διάρκειας του έργου.
  • Οικονομική ένταξηsome text
    • Δείκτης: Ποσοστά απασχόλησης ή επίπεδα εισοδήματος ατόμων ή ομάδων-στόχων.
    • Στόχος: Επίτευξη συγκεκριμένου ποσοστού απασχόλησης ή αύξησης του εισοδήματος των συμμετεχόντων.
  • Πρόσβαση σε υπηρεσίεςsome text
    • Δείκτης: Βελτιωμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας ή κοινωνικές υπηρεσίες για περιθωριοποιημένες κοινότητες.
    • Στόχος: Μείωση του χρόνου/απόστασης για πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες κατά Χ%.

3. Συλλογή δεδομένων βάσης

• Συγκεντρώστε δεδομένα για τους επιλεγμένους δείκτες πριν από την έναρξη του έργου, καθορίζοντας τη γραμμή βάσης για τη μέτρηση της προόδου.

4. Τακτική παρακολούθηση της προόδου

• Συνεχής παρακολούθηση των επιλεγμένων δεικτών καθ' όλη τη διάρκεια της υλοποίησης του έργου.
• Συλλογή δεδομένων σε τακτά χρονικά διαστήματα για την κατανόηση των εξελισσόμενων καταστάσεων.

5. Διεξαγωγή περιοδικής αξιολόγησης

• Αξιολογείστε περιοδικά την πρόοδο σε σχέση με τους στόχους.
• Εντοπίστε τις αποκλίσεις από τα αναμενόμενα αποτελέσματα και τους υποκείμενους λόγους.

6. Λήψη ανατροφοδότησης από τα ενδιαφερόμενα μέρη

• Ζητήστε ανατροφοδότηση από τις ομάδες-στόχους και τα ενδιαφερόμενα μέρη (π.χ. μέλη της κοινότητας, δικαιούχους) για να κατανοήσετε τις αντιλήψεις και τις εμπειρίες τους σχετικά με την κοινωνική ένταξη.

7. Προσαρμογή 

• Με βάση τα αποτελέσματα της αξιολόγησης, κάντε τις απαραίτητες προσαρμογές στις δραστηριότητες και τις στρατηγικές του έργου, παραμένοντας ευέλικτοι στην αντιμετώπιση των αναδυόμενων προκλήσεων.

8. Αξιολόγηση των επιπτώσεων

• Κατά την ολοκλήρωση του έργου, πραγματοποιήστε μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση των επιπτώσεων για να εκτιμήσετε τη συνολική αποτελεσματικότητα του έργου όσον αφορά την επίτευξη των στόχων κοινωνικής ένταξης.

9. Αναφορά και τεκμηρίωση

• Διατηρήστε σαφή αρχεία όλων των δεδομένων, των αξιολογήσεων και των αξιολογήσεων.
• Αναφέρετε τακτικά την πρόοδο στους χρηματοδότες του έργου, στους ενδιαφερόμενους φορείς και στην ευρύτερη κοινότητα.

10. Ανταλλαγή γνώσεων

• Μοιραστείτε γνώσεις και διδάγματα με άλλες ΜΚΟ και οργανώσεις που συμμετέχουν σε παρόμοιες πρωτοβουλίες κοινωνικής ένταξης, προωθώντας συλλογικά τις βέλτιστες πρακτικές.

11. Συνεχής μάθηση και βελτίωση

• Αξιοποίηση των αποτελεσμάτων και των αξιολογήσεων των έργων για την ενημέρωση μελλοντικών έργων και πρωτοβουλιών.
• Συνεχής εκμάθηση και βελτίωση των στρατηγικών για την ενίσχυση των προσπαθειών κοινωνικής ένταξης.

Ακολουθώντας αυτό το πλαίσιο, οι ΜΚΟ και οι οργανισμοί εκπαίδευσης ενηλίκων μπορούν να παρακολουθούν και να αξιολογούν αποτελεσματικά την πρόοδό τους προς τους στόχους κοινωνικής ένταξης, διασφαλίζοντας ότι τα έργα τους έχουν ουσιαστική επίδραση στα περιθωριοποιημένα άτομα και τις κοινότητες.

Εργαλεία Αξιολόγησης της Βιωσιμότητας Μιας Γειτονιάς

Τα εργαλεία αξιολόγησης της βιωσιμότητας της γειτονιάς (NSA) είναι προαιρετικά συστήματα αξιολόγησης που χρησιμοποιούνται για την επαλήθευση της βιωσιμότητας των γειτονιών που υποβάλλονται σε νέες κατασκευές ή αστικές ανανεώσεις. Τα εργαλεία αυτά αποτελούνται από κατηγορίες και δείκτες προσαρμοσμένους για την αξιολόγηση συγκεκριμένων επιδόσεων, με στόχο την ποσοτικοποίηση των προγραμματισμένων παρεμβάσεων και την απόδοση μιας τελικής βαθμολογίας που αντανακλά τη συνολική επίδοση βιωσιμότητας της συνοικίας.

Η εφαρμογή τους ρίχνει επίσης φως σε άλλες πτυχές, όπως η συμμετοχικότητα και η υγιεινή διαβίωση σε διάφορες γειτονιές. Στην ουσία, με τη χρήση αυτών των εργαλείων για την αξιολόγηση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας μιας γειτονιάς, τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν την κοινωνική διάσταση της βιωσιμότητας.

Μερικά παραδείγματα

Διάφορα εργαλεία περιλαμβάνουν τη Μέθοδο Περιβαλλοντικής Αξιολόγησης του Building Research Establishment (BREEAM), η οποία ήταν από τα πρώτα εργαλεία βιώσιμης αξιολόγησης. Αναφέρεται ως BREEAM Communities και περιλαμβάνει κατηγορίες όπως η διακυβέρνηση, η κοινωνική και οικονομική ευημερία, οι πόροι και η ενέργεια, η χρήση γης και η οικολογία, οι μεταφορές και οι μετακινήσεις και η καινοτομία. Ένα άλλο εργαλείο είναι το DGNB Districts, το οποίο αξιολογεί πέντε θεματικούς τομείς: περιβαλλοντική ποιότητα, οικονομική ποιότητα, κοινωνικοπολιτιστική και λειτουργική ποιότητα, τεχνική ποιότητα και ποιότητα διαδικασιών. Σύμφωνα με αυτό το πρωτόκολλο, η υγεία και η ευτυχία των ανθρώπων έχουν προτεραιότητα στη λήψη αποφάσεων σχετικά με το σχεδιασμό και την κατασκευή.